Яссауи ілімі
Қожа Ахмет Яссауи өмірбаяны
Қожа Ахмет Яссауи (халық арасында Әзірет Сұлтан деп танымал (1103, Сайрам — 1166, Түркістан) — ортаазиялық философ, ислам уағызшысы, сопы ақын. Еңбектерін Қарахан мемлекетінің сарайында қалыптасқан әдеби тіл – қарахан-ұйғыр тілінде жазған. «Диуани хикмет» атты өлеңдер жинағының авторы. Сопылық мектебінің негізін қалап, көптеген шәкірттер тәрбиелеу арқылы Орталық Азиядағы түркілер арасында исламның таралуында шешуші рөлдердің бірін атқарды. Қайтыс болғаннан кейін Әмір Темірдің бұйрығымен Ахмет Яссауиге кесене тұрғызылды, ол аймақ мұсылмандарының бір бөлігі үшін қасиетті зиярат орнына айналды.
Қожаған тариқатының үшінші халифасы, Ясауия тариқатының негізін қалаушы.
Қожаған тариқатының үшінші халифасы, Ясауия тариқатының негізін қалаушы.
Яссауи ілімі мен Яссауи тарикатының қысқаша сипаттамасы
Орталық Азияның түркі халықтары арасында кеңінен таралған.
Яссауия тариқатының Қожағанның басқа тармағы – Нақшбандия тариқатынан айырмашылығы – оның зікір жаһриді (жахри), яғни «дауыстап зікір салуды» ұстануында.
Яссауия жолында кемелдену 4 негізгі кезеңнен тұрады:
Яссауия тариқатының Қожағанның басқа тармағы – Нақшбандия тариқатынан айырмашылығы – оның зікір жаһриді (жахри), яғни «дауыстап зікір салуды» ұстануында.
Яссауия жолында кемелдену 4 негізгі кезеңнен тұрады:
Шариғат
Тариқат
Хақиқат
Мағрипат
яғни Жаратушыны толық және абсолютті тану, иләһи (құдайлық) әлемнің сырларына қанығу, Аллаға сіңіп кету.
Силсила — сопылық тариқаттар басшыларының рухани шежіресі, алдыңғы шейхтан рұқсат алып, шарапатқа ие болу тізбегі.
Силсила — сопылық тариқаттар басшыларының рухани шежіресі, алдыңғы шейхтан рұқсат алып, шарапатқа ие болу тізбегі.
«Диуани хикмет» жинағы және Яссауидің басқа да еңбектері туралы толық ақпарат
Кітапта исламның негізгі ережелері мен қағидалары баяндалады. Яссауи Арыстан Бабтан құрма арқылы рухани тәлім алғанын баяндайды. Одан кейін автор өзі Пірмұған деп атайтын Пайғамбардың Жәбірейілмен сұхбаттасқаннан кейін оны рухани перзенті ретінде қабылдағанын айтады. Ол Пайғамбардан зікір айтуға бұйрық алады және барлық әруақтар Яссауиді мадақтайды. Ол көкте намаз оқып, оны барлық жерде көрінбейтін Қызыр Баба сүйемелдеп жүрген.
Автор аскетизмге, дүниеден бас тартуға, сабырлылыққа шақырады, мұның бәрін «бұл дүниедегі азап о дүниеде рахатқа бөлейді» деген сопылық қағидаға негіздейді.
«Диуани хикмет» гуманистік идеяларға, адамдарды әділдікке, адалдыққа, мейірімділікке және Жаратушыны ең жоғарғы ар-ождан ретінде сүюге шақыруға толы. Ақынның өлеңдері қазақ даласында зор танымалдылыққа ие болды.
Автор аскетизмге, дүниеден бас тартуға, сабырлылыққа шақырады, мұның бәрін «бұл дүниедегі азап о дүниеде рахатқа бөлейді» деген сопылық қағидаға негіздейді.
«Диуани хикмет» гуманистік идеяларға, адамдарды әділдікке, адалдыққа, мейірімділікке және Жаратушыны ең жоғарғы ар-ождан ретінде сүюге шақыруға толы. Ақынның өлеңдері қазақ даласында зор танымалдылыққа ие болды.
«Диуани хикмет» (шағ. دیوان حکمت — «Даналық жинағы») — ортаазиялық сопы Қожа Ахмет Яссауидің (1103–1166) өлеңдер жинағы; шағатай тілінде (түркі) жазылған философиялық-діни мазмұндағы әдеби шығарма.
«Диуани хикмет» жинағы және Яссауидің басқа да еңбектері туралы толық ақпарат
Кітапта исламның негізгі ережелері мен қағидалары баяндалады. Яссауи Арыстан Бабтан құрма арқылы рухани тәлім алғанын баяндайды. Одан кейін автор өзі Пірмұған деп атайтын Пайғамбардың Жәбірейілмен сұхбаттасқаннан кейін оны рухани перзенті ретінде қабылдағанын айтады. Ол Пайғамбардан зікір айтуға бұйрық алады және барлық әруақтар Яссауиді мадақтайды. Ол көкте намаз оқып, оны барлық жерде көрінбейтін Қызыр Баба сүйемелдеп жүрген.
Автор аскетизмге, дүниеден бас тартуға, сабырлылыққа шақырады, мұның бәрін «бұл дүниедегі азап о дүниеде рахатқа бөлейді» деген сопылық қағидаға негіздейді.
«Диуани хикмет» гуманистік идеяларға, адамдарды әділдікке, адалдыққа, мейірімділікке және Жаратушыны ең жоғарғы ар-ождан ретінде сүюге шақыруға толы. Ақынның өлеңдері қазақ даласында зор танымалдылыққа ие болды.
Автор аскетизмге, дүниеден бас тартуға, сабырлылыққа шақырады, мұның бәрін «бұл дүниедегі азап о дүниеде рахатқа бөлейді» деген сопылық қағидаға негіздейді.
«Диуани хикмет» гуманистік идеяларға, адамдарды әділдікке, адалдыққа, мейірімділікке және Жаратушыны ең жоғарғы ар-ождан ретінде сүюге шақыруға толы. Ақынның өлеңдері қазақ даласында зор танымалдылыққа ие болды.
«Диуани хикмет» (шағ. دیوان حکمت — «Даналық жинағы») — ортаазиялық сопы Қожа Ахмет Яссауидің (1103–1166) өлеңдер жинағы; шағатай тілінде (түркі) жазылған философиялық-діни мазмұндағы әдеби шығарма.
«Диуани хикмет» жинағы және Яссауидің басқа да еңбектері туралы толық ақпарат
Кітапта исламның негізгі ережелері мен қағидалары баяндалады. Яссауи Арыстан Бабтан құрма арқылы рухани тәлім алғанын баяндайды. Одан кейін автор өзі Пірмұған деп атайтын Пайғамбардың Жәбірейілмен сұхбаттасқаннан кейін оны рухани перзенті ретінде қабылдағанын айтады. Ол Пайғамбардан зікір айтуға бұйрық алады және барлық әруақтар Яссауиді мадақтайды. Ол көкте намаз оқып, оны барлық жерде көрінбейтін Қызыр Баба сүйемелдеп жүрген.
Автор аскетизмге, дүниеден бас тартуға, сабырлылыққа шақырады, мұның бәрін «бұл дүниедегі азап о дүниеде рахатқа бөлейді» деген сопылық қағидаға негіздейді.
«Диуани хикмет» гуманистік идеяларға, адамдарды әділдікке, адалдыққа, мейірімділікке және Жаратушыны ең жоғарғы ар-ождан ретінде сүюге шақыруға толы. Ақынның өлеңдері қазақ даласында зор танымалдылыққа ие болды.
Автор аскетизмге, дүниеден бас тартуға, сабырлылыққа шақырады, мұның бәрін «бұл дүниедегі азап о дүниеде рахатқа бөлейді» деген сопылық қағидаға негіздейді.
«Диуани хикмет» гуманистік идеяларға, адамдарды әділдікке, адалдыққа, мейірімділікке және Жаратушыны ең жоғарғы ар-ождан ретінде сүюге шақыруға толы. Ақынның өлеңдері қазақ даласында зор танымалдылыққа ие болды.
«Диуани хикмет» (шағ. دیوان حکمت — «Даналық жинағы») — ортаазиялық сопы Қожа Ахмет Яссауидің (1103–1166) өлеңдер жинағы; шағатай тілінде (түркі) жазылған философиялық-діни мазмұндағы әдеби шығарма.
